
กวางเรนเดียร์ สัตว์ป่าเขาสวยงาม ที่ใครหลายคนจะต้องนึกถึง “วันคริสต์มาส” กวางในตำนานที่ลากรถเลื่อนหิมะ มาพร้อมกับซานตาครอส แบกถุงของขวัญขนาดใหญ่ ถือเป็นสัตว์สัญลักษณ์ของความนิยม ในเทศกาลแห่งความสุข เราจะพามาทำความรู้จักกวางเรนเดียร์ ในโลกของความเป็นจริง
กวางเรนเดียร์ (Reindeer) หรือเรียกกันว่า กวางแคริบู (Caribou) สายพันธุ์หนึ่งของกวางขนาดใหญ่ ตัวแทนเพียงชนิดเดียวของสกุล Rangifer ที่กระจายอยู่รอบขั้วโลก โดยมีถิ่นกำเนิดในเขตอาร์กติก ซับอาร์กติก ทุ่งทุนดรา และป่าหิมะ ของทวีปยุโรปตอนเหนือ ไซบีเรีย และทวีปอเมริกาเหนือ
วิวัฒนาการกวางเรนเดียร์ ถือกำเนิดมาตั้งแต่ยุคน้ำแข็ง ของยุคไพลสโตซีนตอนบน เมื่อประมาณ 36 ล้านปีก่อน โดยมีการแยกสายพันธุ์ต่าง ๆ ให้สามารถปรับตัวเข้ากับน้ำแข็ง และความหนาวเย็นได้เป็นอย่างดี รวมถึงมีสายพันธุ์ที่สามารถอาศัย อยู่ในเขตทุ่งหญ้าทุนดราได้ในปัจจุบัน [1]
สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม จำพวกกวาง ที่มีรูปร่างคล้ายกับ กวางเอลก์ สายพันธุ์หนึ่งที่มีขนาดใหญ่ที่สุด ของแคนาเดียนทุนดรา มีขนสีเทาผสมขาว หรือสีน้ำตาลผสมเทา โดยมีเขาทั้งตัวผู้และตัวเมีย ขนาดแตกต่างกันเมื่อเติบโต สามารถมีความกว้างมากถึง 100 เซนติเมตร และความยาวของเขา 135 เซนติเมตร
ขนาดและลักษณะทั่วไป กวางตัวเมียจะมีความยาวลำตัว 162 – 205 เซนติเมตร และมีน้ำหนัก 80 – 120 กิโลกรัม ส่วนกวางตัวผู้มักจะตัวใหญ่กว่า โดยมีขนาดความยาว 180 – 214 เซนติเมตร และน้ำหนักมากถึง 159 – 182 กิโลกรัม ทั้งคู่มีหางที่ยาว ประมาณ 14 – 20 เซนติเมตร และน้ำหนักอาจต่างกันมากตามฤดูกาล
กวางเรนเดียร์อาศัยอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ ประมาณ 50,000 – 500,000 ตัว ซึ่งช่วยกันปกป้องครอบครัวจากนักล่า และการหาอาหารอย่างมีประสิทธิภาพ พวกมันมีโครงสร้างในการปรับตัวได้ดี ต่อสภาพอากาศ ทั้งช่วงอากาศอบอุ่น และอากาศหนาวเย็นจัด ด้วยขนหนาสีขาวช่วยพรางตัว และขนสีเข้มเพื่อดูดซับความร้อน
อาหารกวางเรนเดียร์ เป็นสัตว์ประเภทเคี้ยวเอื้อง กินไลเคนเป็นอาหาร (กลุ่มสาหร่าย หรือไซยาโนแบคทีเรีย) ทั้งยังชอบกินต้นหลิว ต้นเบิร์ช และหญ้ากก บางครั้งพวกมันเลือกกิน สัตว์ฟันแทะขนาดเล็ก อย่างเลมมิ่ง และปลาคาร์ปอาร์กติก เพื่อเสริมอาหารในช่วงฤดูร้อน
นักล่าของพวกกวางเขตหนาว ส่วนมากจะเป็น ฝูงหมาป่า หมีสีน้ำตาล และ หมีขั้วโลก โดยจะเลือกโจมตีกวางตัวที่อ่อนแอ หรือกำลังป่วย เนื่องจากกวางเรนเดียร์ตัวเต็มวัย มักจะแข็งแรงกว่าผู้ล่า และในบางครั้ง หากเกิดอาหารขาดแคลน อาจตกเป็นเหยื่อของ สุนัขจิ้งจอกอาร์กติก และสุนัขจิ้งจอกแดง
รวมเรื่องราวของเจ้ากวางเขาสวยงาม หนึ่งในกลุ่ม สัตว์เขตหนาว ที่มีความสัมพันธ์อันยาวนานกับมนุษย์ โดยมีหน้าที่หลัก เป็นสัตว์ลากรถเลื่อน เพราะค่อนข้างมีร่างกายแข็งแกร่ง คุ้นเคยกับสภาพอากาศท้องถิ่น ทั้งยังเคยเป็นวัตถุดิบอาหาร และเครื่องนุ่งห่ม ของมนุษย์สมัยก่อนอีกด้วย
ที่มา: 10 brr-illiant reindeer facts! [2]
สถานที่ท่องเที่ยว และชมการดำรงชีวิต ของกวางเรนเดียร์ตามธรรมชาติ ในแถบสแกนดิเนเวีย ดังนี้
ที่มา: Sami ความสัมพันธ์ของคนกับกวางเรนเดียร์ [3]
กวางเรนเดียร์ หรือกวางแคริบู แห่งเขตอาร์กติก สัตว์ป่าตัวแทนของความอบอุ่น ในช่วงเทศกาลวันคริสต์มาส สัตว์ที่เป็นพาหนะรถลากเลื่อนหิมะ มาตั้งแต่ศตวรรษที่ 17 จนเป็นตำนานเล่าขานกวางคู่ใจของซานตาครอส พวกมันเป็นกวางชนิดเดียว ที่มีเขาทั้งสองเพศ และปรับตัวเข้าได้กับ ทุกสภาพแวดล้อม