
นกฟลามิงโก นกสีสันสวยงาม รูปร่างโดดเด่นสะดุดตา ที่ทุกคนต้องเคยเห็น กันในสวนสัตว์ หนึ่งในสัญลักษณ์แห่งความรัก ด้วยเพราะมีสีชมพูสดใส หากเอาหัวชนกัน จะเกิดเป็นรูปหัวใจ เราจะพาทุกคนมาทำความรู้จัก กับความเป็นมา ลักษณะสายพันธุ์ และ วิวัฒนาการทางธรรมชาติ
นกฟลามิงโก (Flamingo) นกน้ำขนาดใหญ่ จัดอยู่ภายใต้วงศ์ Phoenicopteridae แหล่งอาศัยในทวีปอเมริกา และทวีปโลกเก่า (แอฟริกา ยุโรป และเอเชีย) โดยค้นพบซากฟอสซิล เป็นนกที่มีชีวิตมานานกว่า 30 ล้านปี ปัจจุบันสามารถพบเห็นได้มากที่สุด บริเวณทะเลสาบนากูรู ทางตอนเหนือ ของประเทศเคนยา [1]
สำรวจพบจำนวนประชากร ประมาณ 1,500,000 ตัว และในทวีปเอเชียกลาง สามารถพบเจอได้ ตามทุ่งหญ้าสเตปป์ แถบตอนเหนือ ของประเทศคาซัคสถาน ทั้งยังชอบบินอพยพย้ายถิ่น ไปอยู่ตามแหล่งต่าง ๆ อย่างเช่น ทะเลสาบน้ำตื้น หรือปากแม่น้ำ โดยมีอายุขัยเฉลี่ย มากกว่า 30 ปี
ลักษณะทั่วไป ของฟลามิงโก เป็นนกขนาดใหญ่ และมีขายาว โดยมีขนาดตัวยาว ประมาณ 80 – 145 เซนติเมตร น้ำหนักประมาณ 2 – 3 กิโลกรัม [2] หรือสายพันธุ์ที่สูงที่สุด อาจมีความสูงถึง 1.2 – 1.4 เมตร ส่วนสายพันธุ์ที่เตี้ยที่สุด จะมีความสูงเพียง 0.8 เมตร ซึ่งมีขนาดปีกกว้าง 94 เซนติเมตร และยาวได้ถึง 150 เซนติเมตร
รูปร่างเพรียว คอยาว ขายาว มีจะงอยปากเป็นตะขอ ลักษณะสีขน เป็นสีชมพู แดง ขาว และ สีดำตามปลายปีก หรือตามลำตัวเล็กน้อย โดยมีเท้าขนาดเล็ก มีพังผืด เพื่อใช้ในการว่ายน้ำ รวมถึงพฤติกรรมตามธรรมชาติ ยืนและทรงตัวขาเดียว ช่วยในการกักเก็บ พลังงานความร้อน และลดการใช้พลังงาน จากกล้ามเนื้อ
การผสมพันธุ์ฟลามิงโก จะเริ่มต้นขึ้นในช่วงฤดูหนาว เมื่ออายุครบ 6 ปี โดยมีการวางไข่บนพื้นดิน บริเวณชายฝั่งทะเลสาบ ลักษณะการทำรัง จากดินเหนียว คล้ายกับตอไม้ ซึ่งเพศเมียวางไข่ เพียงแค่ 1 ใบ / ครั้ง โดยมีเพศเมียและเพศผู้ ผลัดกันทำหน้าที่กกไข่ ใช้ระยะเวลาฟักไข่ ประมาณ 28 – 32 วัน
นอกจากนั้น สีสันของฟลามิงโกเพศผู้ ยังเป็นมาตรฐานของ นกสวยงาม ที่มีความสำคัญ ต่อการจับคู่ผสมพันธุ์อย่างมาก เพราะหากเพศผู้มีสีชมพูสด ส้มสด หรือแดงสดมากเท่าไหร่ หมายความว่ามีความงดงาม และได้รับสารอาหาร เป็นจำนวนมาก จะสามารถดึงดูดเพศเมีย ให้สนใจได้มากยิ่งขึ้น
กลุ่มนกที่มีวิวัฒนาการ มานานนับล้านปี โดยมีความหลากหลายทางสายพันธุ์ และ สำคัญในระบบนิเวศ สามารถอยู่อาศัยได้ ในสภาพแวดล้อม หรือภูมิภาคแตกต่างกัน ปัจจุบันกระจายสายพันธุ์ไปทั่วโลก มีเอกลักษณ์โดดเด่น สีชมพูสวยงามตามธรรมชาติ
สายพันธุ์ฟลามิงโกทั่วโลก มีอยู่ด้วยกัน 6 สายพันธุ์ โดยมีลักษณะแตกต่างกัน ดังต่อไปนี้
รู้หรือไม่? ฟลามิงโกที่หลายคนเห็นว่า เป็นสีชมพูสวยงาม แท้จริงแล้ว “นกฟลามิงโกเป็นสีเทา” ด้วยลักษณะของพันธุกรรม ช่วงแรกเกิดจะเป็นสีเทาชัดเจน แต่จะค่อย ๆ เปลี่ยนเป็นสีชมพู สีส้ม สีแดงเข้ม หรือสีเพลิง เมื่อมีอายุโตขึ้น เกิดจากพฤติกรรมการกิน สารอาหารที่ได้รับ จากสารแคโรทีน (Carotene)
โดยปกติสารแคโรทีน คือ สารพิษสำหรับสัตว์ แต่นกฟลามิงโก มีเมตาบอลิซึมเฉพาะ ที่สามารถคัดแยกสารพิษ ออกจากตับได้เอง ทำให้ไม่เกิดอันตราย แต่ขณะเดียวกัน ก็ไม่สามารถย่อยสลาย เม็ดสีได้เช่นกัน จึงเป็นการดูดซึม สะสมอยู่ในเส้นขน ผิวหนัง และเยื่อในร่างกาย รวมถึงไข่เป็นสีแดงอมชมพู
พบมากในจำพวก สาหร่าย ไซยาโนแบคทีเรีย กุ้งทะเล พืชตระกูลเห็ดรา และ ตัวอ่อนแมลง ซึ่งล้วนเป็นอาหารโปรด ประกอบไปด้วย สารอัลฟา กับเบตาแคโรทีน จึงส่งผลให้สีของแต่ละตัว มีความเข้มหรืออ่อน แตกต่างกันตามแหล่งอาหาร ยิ่งสีมีความสดมาก บ่งบอกได้ถึงการหาอาหารได้มาก และสุขภาพดีด้วย [3]
นกฟลามิงโก ตัวแทนความรัก ความงดงาม และความหลากหลายทางสายพันธุ์ ประเภท สัตว์ปีกสวยงาม สีชมพูโดดเด่นตามธรรมชาติ และสำคัญต่อระบบนิเวศวิทยา สามารถพบเห็น ฝูงนกฟลามิงโกได้ ตามแหล่งน้ำ ทะเลสาบ หรือเข้าชมง่ายในสวนสัตว์ทุกแห่ง