
สัตว์ปีก สิ่งมีชีวิตที่มีความหลากหลาย มีปีกสำหรับบินได้ และบินไม่ได้ รวมถึงจำพวกใกล้สูญพันธุ์ เรียนรู้เกี่ยวกับสัตว์มีปีกทุกชนิดบนโลก การถือกำเนิดจากยุคดึกดำบรรพ์ วิวัฒนาการนก รวมประเภทสัตว์ปีกน่าสนใจ คนนิยมเลี้ยง และความสำคัญในปัจจุบัน
สัตว์ปีก (Poultry) หรือเรียกว่า นก โดยสามารถเป็นได้ ทั้งไก่ เป็ด และห่าน จัดอยู่ในไฟลัมของ สัตว์มีแกนสันหลัง ในชั้น Aves ซึ่งเป็นสิ่งมีชีวิตเลือดอุ่น ประเภทสัตว์ทวิบาท (สัตว์ 2 เท้า) ออกลูกเป็นไข่ ลักษณะมีปีกข้างลำตัว มีขนนกปกคลุมร่างกาย หรือไม่มีขน และกระดูกแบบกลวงเบา แตกต่างจากสัตว์ทั่วไป
อัตราการมีอยู่ของนกทั่วโลก ในปัจจุบัน จำนวนประชากรเฉลี่ย 8,800 – 9,800 ชนิด โดยนับว่าเป็นสัตว์มีกระดูกสันหลัง ที่มีความหลากหลาย ทางชีวภาพมากที่สุด ซึ่งมีขนาดลำตัว สีสันมากมาย เสียงร้องเป็นเอกลักษณ์ อาหาร รวมถึงแหล่งพักอาศัยต่าง ๆ ล้วนมีความสำคัญ ต่อระบบนิเวศเป็นอย่างมาก [1]
นกดึกดำบรรพ์ กล่าวกันว่าเป็นบรรพบุรุษ ของนกทั้งหมดในปัจจุบัน อันมาจากหลักฐาน ทางประวัติศาสตร์ ของโครงสร้างกระดูก กล้ามเนื้อ เกล็ดขา การวางไข่ และการออกไข่ มีลักษณะคล้ายกันทุกประการ โดยนักวิทยาศาสตร์ ตั้งชื่อให้กับนกบรรพบุรุษนี้ว่า “อาร์คีออพเทอริกซ์” (Archaeopteryx)
ลักษณะทั่วไป คือ มีขนปกคลุมร่างกาย มีฟันแหลม เล็บคม และกระดูกหางยาว โดยค้นพบซากดึกดำบรรพ์ มีอายุมานานกว่า 140 ล้านปี ถูกขุดขึ้นมาในแคว้นบาวาเลีย ประเทศเยอรมนี ซึ่งในปัจจุบัน สามารถจำแนกนกออกได้ 27 อันดับ และ 183 วงศ์ สำหรับในประเทศ พบสายพันธุ์นกมากถึง 80 วงศ์ และ 918 ชนิด
วิวัฒนาการของสัตว์ปีก คือ ลักษณะทางพันธุกรรม ที่มีการเปลี่ยนแปลงไป โดยเกิดจากการปรับตัว เพื่อให้เข้ากับสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ในการมีชีวิตรอด ของเผ่าพันธุ์ตัวเอง ซึ่งตามหลักฐาน ซากดึกดำบรรพ์ ยืนยันได้ว่านก มีวิวัฒนาการมาจาก สัตว์เลื้อยคลาน อย่างเช่น ไดโนเสาร์ และ เทอโรพอด
โดยอวัยวะของนก ถูกแปรเปลี่ยนไปบางส่วน ให้มีน้ำหนักตัว และขนาดลดลง เพื่อการดำรงชีวิต ในสภาพแวดล้อมปัจจุบัน ไม่ว่าจะเป็น นกเพศเมียมีรังไข่ข้างเดียว มีปากแต่ไม่มีฟันเคี้ยวอาหาร ประสาทสัมผัสทางตาดีเยี่ยม ขนนกเคราติน ร่างกายปรับอุณหภูมิได้ดี เป็นต้น [2]
รูปแบบการบิน ที่พัฒนาขึ้นสำหรับนก แตกต่างกันไป 4 รูปแบบ ดังนี้
นกจัดว่าเป็นหนึ่งในสิ่งมีชีวิต ที่มีความสำคัญ ต่อสภาพแวดล้อม และระบบนิเวศ รวมถึงมีความสำคัญ ต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ แบบพึ่งพาอาศัยกัน เราจึงพามาดูประเภทของสัตว์ปีก ทั้งแบบคนนิยมเลี้ยง แบบใกล้สูญพันธุ์ในธรรมชาติ และความสำคัญของสัตว์เศรษฐกิจ
สัตว์ปีกในโลก มีหลากหลายประเภท สามารถจำแนก ตามความสนใจได้ ดังต่อไปนี้
กลุ่มสัตว์ปีกโดยส่วนมาก นิยมเลี้ยงเพื่อความสวยงาม การแข่งขัน และเพื่อผลผลิตทางเศรษฐกิจ ไม่ว่าจะเป็น เนื้อสัตว์ ไข่ หรืออวัยวะส่วนอื่น เพื่อนำมาเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ซึ่งมีความสำคัญ ในอุตสาหกรรมการเกษตร เนื่องจากว่าสามารถเลี้ยงง่าย เติบโตเร็ว และไม่ต้องดูแลเอาใจใส่เป็นพิเศษ
ประกอบด้วยสัตว์ปีก คนนิยมเลี้ยง ได้แก่ ไก่และเป็ด ซึ่งใช้ต้นทุนการเลี้ยงไม่สูง ปรับตัวเข้ากับสภาพอากาศได้ดี ทั้งยังสร้างรายได้ให้อย่างต่อเนื่อง ซึ่งจะเลี้ยงเป็นไก่ไข่ ไก่เนื้อ เป็ดไข่ และเป็ดเนื้อ ซึ่งตอบสนองความต้องการของตลาด แตกต่างกัน สำหรับนำไปขยายพันธุ์ บริโภค และผลิตภัณฑ์จากสัตว์ [3]
สัตว์ปีก สัตว์มีแกนสันหลัง ประเภทสัตว์ 2 เท้า มีทั้งสัตว์ป่าในธรรมชาติ และสัตว์เลี้ยงสวยงาม สามารถพบเห็นได้ทั่วไป ตลอดจนพบเห็นได้ยาก เสี่ยงต่อการใกล้สูญพันธุ์ รวมอัตราประชากรนกกว่า 9,800 ชนิดทั่วโลก ล้วนสำคัญกับสภาพแวดล้อม ระบบนิเวศ รวมถึงการดำรงชีพของมนุษย์