ควายไบซัน สัตว์บกตัวใหญ่มากที่สุด ประจำผืนป่าอเมริกาเหนือ แม้ว่าพวกมันจะถูกเรียกว่าควาย แต่แท้จริงแล้วเป็นสายพันธุ์ที่ตัวผู้ จะถูกเรียกว่ากระทิง และตัวเมียจะถูกเรียกว่าวัว สัตว์ป่าที่มีความสำคัญ กับความหลากหลายทางชีวภาพ และรวมข้อเท็จจริงมากมาย ที่หลายคนอาจไม่เคยรู้มาก่อน
ควายไบซัน (American Bison) หรือเรียก ควายป่าอเมริกัน อยู่ในวงศ์ของ Bovidae ตระกูลวัวกระทิง สายพันธุ์ควายป่าขนาดใหญ่ ที่มีแหล่งกำเนิด ในทวีปอเมริกาเหนือ เป็นสายพันธุ์ใกล้ชิดกับ ควายป่ายุโรป พบประมาณ 9,000 ปีก่อนคริสตกาล และถูกค้นพบไบซันตัวแรก ในทวีปเอเชีย ตั้งแต่ยุคไพลสโตซีน เมื่อประมาณ 2.6 ล้านปีก่อน [1]
สัตว์บกขนาดใหญ่ เป็นสัตว์เท้ากีบแยก 2 แฉก รูปร่างกว้าง มีกล้ามเนื้อหนาแน่น มีเขาขนาดเล็ก หางสั้น พร้อมกับขนสีน้ำตาลเข้ม หรือสีน้ำตาลดำ ขนยาวรุงรังด้านหน้า โดยตัวโตเต็มวัย จะมีขนาดความยาว 2.85 – 3.5 เมตร ความสูง 186 เซนติเมตร – 2 เมตร และน้ำหนักระหว่าง 400 – 1,270 กิโลกรัม
เคยพบไบซันที่มีน้ำหนักมากที่สุด เป็นควายป่ากึ่งเลี้ยง มีน้ำหนักประมาณ 1,724 กิโลกรัม มีเขาโค้งสั้น สามารถยาวได้ถึง 60 เซนติเมตร และความกว้างของเขา 90 เซนติเมตร สำหรับใช้ในการต่อสู้ เพื่อฐานะภายในฝูง และสำหรับการป้องกันตัวเอง
พฤติกรรมมักอาศัยอยู่ด้วยกันเป็นฝูง โดยเป็นสัตว์อพยพ เพื่อหาแหล่งอาหาร ในช่วงฤดูร้อน ซึ่งสามารถเดินทางไกลเฉลี่ย 3 กิโลเมตร / วัน ทั้งนี้พวกมันยังชอบ แช่ตัวอยู่ในดิน หรือแอ่งดินทั้งแห้งและเปียก ให้ถูกปกคลุมไปด้วยฝุ่นและโคลน สำหรับการดูแลขน ผลัดขน และบรรเทาอาการ ระคายเคืองของผิวหนัง
อาหารของควายป่าไบซัน เน้นกินหญ้าเป็นส่วนใหญ่ ในปริมาณ 79 – 96% ของอาหารทั้งหมด โดยกินหญ้าในทุ่งหญ้าสั้น ของช่วงฤดูร้อน และกินหญ้าในทุ่งหญ้าผสม ของช่วงฤดูหนาว นอกจากนั้น พวกมันยังต้องดื่มน้ำ หรือกินหิมะ เป็นประจำทุกวัน เพื่อให้ร่างกายไม่สูญเสียน้ำอีกด้วย
การถูกล่าจากสัตว์นักล่า แม้ว่าควายไบซัน จะมีพละกำลังแข็งแรง แต่สำหรับตัวที่อ่อนแอ มักตกเป็นเหยื่อของฝูงหมาป่าเสมอ ซึ่งพวกมันจะถูกล่าในช่วงอพยพ หิมะตกหนัก และช่วงขาดแคลนแหล่งอาหาร โดยหมาป่าอาจใช้เวลา ในการล้มควายตัวที่อ่อนแอ ตั้งแต่ไม่กี่นาทีไปจนถึง 9 ชั่วโมง
รู้หรือยัง? พี่ใหญ่ควายป่าไบซัน มีวันสำคัญเป็นของตัวเอง โดยในทุกวันที่ 5 พฤศจิกายน ของทุกปี คือ “วันควายไบซันแห่งชาติ (National Bison Day)” เพื่อเป็นการเฉลิมฉลอง และยกย่องความสำคัญ เนื่องจากเป็นสัตว์ป่าที่มีความเกี่ยวข้องกับ ประวัติศาสตร์ วัฒนธรรม นิเวศวิทยา และเศรษฐกิจท้องถิ่น
ที่มา: 15 Facts About Our National Mammal: The American Bison [2]
ควายป่าไบซันนับว่าเป็น สัตว์เขตร้อน ที่มีความสำคัญในสังคม ของชาวอินเดียนที่ราบ โดยในช่วงศตวรรษที่ 19 ควายมักถูกสังหาร เพื่อเป็นอาหาร เครื่องนุ่งห่ม เครื่องมือต่าง ๆ รวมถึงสำหรับการกีฬาล่าสัตว์ เพราะในอดีตควายไบซัน มีจำนวนมากกว่า 50 ล้านตัว และถูกล่าจนมีจำนวนลดลง จนเกือบสูญพันธุ์ [3]
ในปัจจุบัน อัตราประชากร มีจำนวนเพิ่มมากขึ้น จากความพยายามฟื้นฟู ในช่วงศตวรรษที่ 20 สามารถเพิ่มประชากรได้ ประมาณ 31,000 ตัว และพบประชากรส่วนมาก อาศัยอยู่ในเขตอุทยานแห่งชาติ และเขตป่าสงวน นอกจากนั้น พวกมันยังเดินเตร่อย่างอิสระ ในป่าหลายแห่งของสหรัฐอเมริกา แคนาดา และเม็กซิโก
ควายไบซัน สายพันธุ์ควายป่าอเมริกัน ขนาดใหญ่มากที่สุด ในทวีปอเมริกาเหนือ ร่างกายแข็งแกร่งกำยำ ขนสีน้ำตาลเข้ม พฤติกรรมชอบนอนคลุกดิน กินหญ้าเป็นอาหาร พี่ใหญ่ที่มีสายตาสั้น แต่มีทักษะวิ่งเร็ว กระโดดสูง และว่ายน้ำเก่ง ทั้งยังพบมาก ในสถานที่ท่องเที่ยวอย่าง Yellowstone National Park