นกติ๊ดสีน้ำเงิน นกจิ๋วตัวเล็กน่ารัก สีน้ำเงินเหลือง โดดเด่นกว่าใคร ปรากฏตัวอยู่ในผืนป่าธรรมชาติ หรืออาจเห็นได้จากสวนสาธารณะ ใกล้บ้านของคุณ พบทั่วไปในทวีปยุโรป รวมถึงเอเชียตะวันตก สายพันธุ์นกที่ช่วยเติมสีสัน สู่ธรรมชาติได้อย่างงดงาม
นกติ๊ดสีน้ำเงิน (Eurasian Blue Tit) หรือถูกเรียกว่า “นกสีน้ำเงินยูเรเซีย” คือ นกกระจอกขนาดเล็ก จัดอยู่ในวงศ์ของนกหัวขวาน Paridae โดยเป็นนกประจำถิ่น ไม่อพยพย้ายถิ่น พบได้ทั่วไปในป่าเขตอบอุ่น ป่าผลัดใบ และป่าผสม ที่มีต้นโอ๊กจำนวนมาก ของทวีปยุโรป และทางตะวันตก ของพาลีอาร์กติก
ได้รับการอธิบายชนิดนก โดยนักชีววิทยา ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1758 ซึ่งแท้จริงแล้วเป็นนกหัวขวาน ชนิดลูกผสมระหว่างสายพันธุ์ นกหัวขวานทั่วไป กับนกหัวขวานสีฟ้า ของทางตะวันตกรัสเซีย ออกมามีลักษณะเด่น โดยมีสีขนตามลำตัวเข้มกว่า และสีหางจางกว่านกหัวขวานสีฟ้า [1]
การกระจายสายพันธุ์ ในปัจจุบันมีประชากร ประมาณ 20 – 44 ล้านคู่ ทั่วทวีปยุโรป โดยประกอบด้วย 9 ชนิดย่อย ลักษณะค่อนข้างคล้ายกัน ดังต่อไปนี้
นกติ๊ดยูเรเซียนขนาดเล็ก โดยปกติจะมีขนาดลำตัว ประมาณ 12 เซนติเมตร ช่วงปีกกว้าง 18 เซนติเมตร และมีน้ำหนัก ประมาณ 11 กรัม ซึ่งลักษณะเด่นชัด มีกระหม่อมสีน้ำเงินแกมเขียว ส่วนต้นคอ ปีก และหาง เป็นสีน้ำเงิน ด้านหลังเป็นสีเขียวแกมเหลือง ปากสีดำ และขาสีเทาแกมฟ้า ซึ่งแยกเพศค่อนข้างยาก
พฤติกรรมชอบรวมตัวกันเป็นฝูง โดยเฉพาะในช่วงฤดูหนาว มีความสามารถพิเศษ ในการกระโดดขึ้นกิ่งไม้ ชอบเกาะคอนบนไม้เลื้อย ไม้ยืนต้น และพุ่มไม้ ทั้งยังชอบห้อยหัวลงมา มองหาอาหาร เน้นกินเป็นแมลง แมงมุม หนอนผีเสื้อ เมล็ดพืช และอาหารจากพืช มีอายุขัยเฉลี่ย 3 – 11 ปี
สัตว์ปีกสีสันสวยงาม ที่พบเห็นได้ในป่าธรรมชาติ ประเภท นกต่างประเทศ หรือแม้กระทั่งสวนสาธารณะ สวนหลังบ้าน ในทวีปยุโรป หนึ่งในนกขนาดเล็ก ที่มีสีขนเป็นเอกลักษณ์ กระตือรือร้น ฉลาดเรียนรู้ และชอบส่งเสียงร้องบ่อยครั้ง เหมาะสมแก่การคุ้มครอง และอนุรักษ์ธรรมชาติอย่างยิ่ง
การผสมพันธุ์ เป็นนกที่มีหลายคู่ครอง เกิดขึ้นในช่วงเดือนเมษายน – มิถุนายน เลือกคู่โดยการส่งเสียงร้องแหลมสูงเป็นระยะ ทำรังในโพรงต้นไม้ โดยออกลูกนก 2 ครอก / ปี วางไข่ครอกละ 7 – 14 ฟอง ใช้เวลาการฟักไข่ ประมาณ 12 – 16 วัน ซึ่งเพศผู้จะทำหน้าที่ หาอาหารให้กับเพศเมีย จนกว่าลูกนกจะบินออกจากรัง [2]
ข้อมูลการรายงาน นกติ๊ด สีน้ำเงิน ปัจจุบันพบว่ามีสีสันที่จางลง อันมาจากสภาวะโลกร้อน โดยการศึกษาวิจัย ของนักวิทยาศาสตร์ จากประเทศฝรั่งเศส ร่วมกับประเทศสเปน พบว่าประชากรนกท้องถิ่น กว่า 6,000 ตัว ภายในแคว้นบาสก์ ของฝรั่งเศส และในเกาะคอร์ซิกา
มีการเปลี่ยนแปลงของสีขน สาเหตุมาจากอุณหภูมิสูงขึ้น ประมาณ 1.23 องศาเซลเซียส และปริมาณน้ำฝนลดลง ประมาณ 0.64 มิลลิเมตร ส่งผลต่อความเข้ม ความสดใสของสี จึงมีผลกระทบต่อนกติ๊ด ในการใช้ขนดึงดูดเพศเมีย และผสมพันธุ์น้อยลง กล่าวง่าย ๆ คือ สีที่จางลง อาจส่งผลเสียต่อประชากร อย่างแน่นอน [3]
สถานะปัจจุบัน จัดว่าเป็นสายพันธุ์ ที่มีความน่ากังวลน้อยที่สุด ต่อการสูญพันธุ์ ของบัญชีแดง IUCN ทั้งยังเป็นนกสถานะสีเขียว ในปี ค.ศ. 1996 ของประเทศอังกฤษ โดยองค์กรการกุศล ส่งเสริมการอนุรักษ์ปกป้องนก และสิ่งแวดล้อม รวมถึงให้ความสำคัญ ปรากฏอยู่บนแสตมป์ ของอังกฤษอีกด้วย
นกติ๊ดสีน้ำเงิน เจ้านกสีน้ำเงินยูเรเซีย จากป่าเขตอบอุ่น หนึ่งในนกป่าขนาดเล็ก สีสันสวยงาม พบแหล่งอาศัยเฉพาะในทวีปยุโรป ตามป่าธรรมชาติ หรือสวนหลังบ้าน ขึ้นชื่อเป็นนกกระโดดเก่ง ฉลาดเรียนรู้สิ่งรอบตัว แต่มีพฤติกรรมแปลก ชอบห้อยหัวหาเหยื่อ ใครมีโอกาสได้พบเห็น เป็นต้องตกหลุมรักแน่นอน