หนูเจอร์บัว สัตว์แปลกแห่งทะเลทราย หลายคนกำลังฮิต นำมาเป็นสัตว์เลี้ยง ด้วยลักษณะรูปร่างตัวเล็ก ๆ ท่าทางว่องไว เหมือนเลี้ยงจิงโจ้ตัวจิ๋ว ทำให้หลายคนติดใจในความน่ารัก แต่ต้องตะลึงกับความสามารถพิเศษ ที่กระโดดได้ค่อนข้างสูงและรวดเร็ว หากทำหลุดมือไป แทบจะไม่มีหวังว่า จะได้คืนกลับมาเลยทีเดียว
หนูเจอร์บัว (Gobi Jerboa) สัตว์ตระกูลฟันแทะในวงศ์ Dipodidae สามารถพบได้ใน ประเทศมองโกเลีย และประเทศจีน โดยถิ่นอาศัยธรรมชาติ จะอยู่ตามทุ่งหญ้า และทะเลทราย ในเขตอบอุ่น ซึ่งมีการค้นพบเมื่อปี ค.ศ. 1925 ในทะเลทราย ถูกขึ้นชื่อว่าเป็น “สัตว์ที่รักทะเลทรายมากที่สุด” ของตระกูลสัตว์ฟันแทะทั้งหมด [1] และเป็นเจ้าของฉายา “มิคกี้เมาส์ทะเลทราย”
ลักษณะทางกายภาพ ของเจอร์บัว มีขนาดตัวเล็ก คล้ายกับหนูผสมจิงโจ้ โดยมีขนสีน้ำตาล ดวงตากลมโตสีดำ และใบหูยาวใหญ่ มีความสูงเพียง ประมาณ 4 เซนติเมตร หากตัวโตเต็มวัย จะมีความยาวถึงหาง ประมาณ 15 – 16 เซนติเมตร และน้ำหนักตัว ประมาณ 24 – 38 กรัม นอกจากนั้นยังมีขาหลัง สูงยาวกว่าขาหน้า สำหรับใช้ในการเคลื่อนที่อย่างรวดเร็ว [2]
ความสามารถพิเศษที่โดดเด่น เมื่อเทียบกับขนาดตัวที่เล็ก และขาหลังค่อนข้างยาว จะสามารถเคลื่อนตัวได้รวดเร็วมากถึง 24 กิโลเมตร / ชั่วโมง และกระโดดสูงกว่าลำตัว 4 เท่า ซึ่งหางที่ยาวจะเป็นอวัยวะบังคับทิศทางหลัก หากตอนยืนจะเกร็งหางทันที เหมือนกับมีสามขาในการทรงตัว คล้ายกับจิงโจ้นั่นเอง
เจ้าหนูมีพฤติกรรม การเดินบนทะเลทราย และการกระโดดจากขาหลัง โดยใช้ขนเส้นเล็กบนฝ่าเท้าช่วย เปรียบเสมือนเป็นรองเท้า ในขณะเดียวกันก็ใช้ขาหน้า ในการหยิบจับอาหาร รวมถึงใช้ดวงตากลมโต ในการมองเห็นตอนกลางคืน และใบหูที่ยาวใหญ่ ในการรับฟังเสียงรอบตัว
แน่นอนว่าเจอร์บัว เกิดในถิ่นทะเลทรายแห้งแล้ง จึงสามารถมีชีวิตอยู่ได้สบาย แบบไม่ต้องพึ่งพาการกินน้ำมากนัก ตราบใดที่ร่างกายยังเก็บกักความชื้นได้ นอกจากนั้นยังมีการปรับตัวได้ดี ในสภาพแวดล้อมต่าง ๆ ส่งผลให้มีวิวัฒนาการด้านสรีระ และขนาดรูปร่างเหมาะสม โดยมีอายุขัยได้มากถึง 3 – 4 ปีเลย
สัตว์เลี้ยงแปลกแห่งทะเลทราย ตามธรรมชาติแล้วสามารถอยู่ง่ายกินง่าย แม้ว่าจะพบได้ในทะเลทรายแห้งแล้ง แต่ก็สามารถปรับตัวให้เข้ากับ สภาพอากาศเมืองไทยได้เป็นอย่างดี ซึ่งสัตว์ชนิดนี้หากินได้ตลอดวัน ทั้งเวลากลางวัน และเวลากลางคืน ดังนั้น จึงเหมือนกับการเลี้ยงหนูทั่วไป แค่ต้องใส่ใจเป็นพิเศษเท่านั้นเอง
วิธีการเลี้ยงควรใส่ใจเป็นอย่างมาก โดยลักษณะของพื้นที่ ควรเลี้ยงแบบเปิดกว้าง ค่อนข้างมีพื้นที่ใช้สอย เพราะเป็นสัตว์เคลื่อนที่ ด้วยการกระโดดไกล ไม่เหมาะสมเลี้ยงในที่แคบ อาจส่งผลถึงสุขภาพ หรือมีอาการป่วยได้ แนะนำควรเลี้ยงในตู้ปลาขนาดใหญ่ ขนาดประมาณ 36 x 18 x 20 เป็นต้นไป
สำหรับเป็นพื้นที่ออกกำลังกาย ซึ่งตามจริงแล้วเจอร์บัว เป็นสัตว์ที่มีพฤติกรรม การกระโดด มากกว่าการเดิน ดังนั้นแล้ว เมื่อต้องการเคลื่อนที่ จะต้องใช้พื้นที่มากกว่า 1 ฟุต ในการกระโดดไกล แต่หากมีอาหารบริเวณรอบตัว เจ้าหนูจะใช้การหยิบ หรือการก้าวเพียงเล็กน้อยเท่านั้น
และไม่แนะนำให้เลี้ยงในกรง เพราะเจอร์บัวมีขาที่เล็กและยาว หากขาเข้าไปในซี่ลวด พร้อมกับการกระโดด อาจทำให้บาดเจ็บหรือขาหักได้ ส่วนอาหารที่ต้องการ จะเป็นพวกแมลง เมล็ดพืช และผักใบเขียว สามารถให้อาหารทิ้งไว้ได้ ประมาณ 2 – 3 วัน แล้วค่อยเปลี่ยน รวมถึงน้ำสะอาดด้วยเช่นกัน [3]
สำหรับในประเทศไทย ยังไม่สามารถนำเข้ามาเลี้ยงเพาะพันธุ์ได้ เนื่องจากว่ามีขั้นตอนการเลี้ยง ค่อนข้างพิถีพิถัน จากการใช้ชีวิตในธรรมชาติ เจอร์บัวจะขุดทะเลทรายเป็นโพรง ลึกลงไปหลายเมตร และในโพรงจะมีห้องถูกแยก เป็นสัดเป็นส่วน ทั้งยังตื่นคนได้ง่ายมาก มีโอกาสน้อยเช่นกันที่จะอยู่รอด
แต่ในต่างประเทศสามารถเลี้ยงได้ ซึ่งต้องเป็นตู้เลี้ยงแบบพิเศษ คือ การทำตู้กระจก 2 ชั้น โดยชั้นบนต้องมีดินหนา ส่วนด้านล่างจะเป็นดินปกติ เพื่อให้คล้ายคลึงกับ ในธรรมชาติมากที่สุด โดยปัจจุบันเจ้าหนู มีราคาขาย ในตลาดทั่วไป เริ่มต้น 2,500 – 3,000 บาท
ต้องขึ้นอยู่กับต้นทุนทั้งหมด ตั้งแต่ค่าใช้จ่ายการติดต่อ และการนำเข้าสัตว์เลี้ยง ซึ่งแตกต่างจากสัตว์เลี้ยงทั่วไป ยิ่งถ้าหากมีลักษณะรูปร่างดี สีสวยตามธรรมชาติ จะทำให้มีราคาที่สูงขึ้นด้วย แต่โดยส่วนมากแล้วจะมีลักษณะ และสีที่เหมือนกันแทบทุกตัว [3]
หนูเจอร์บัว เจ้านักกระโดดสูง จากทะเลทราย มาพร้อมกับความสามารถ การกระโดดไกล 24 กิโลเมตร ต่อชั่วโมง ราคาซื้อขายเพียง 2,500 บาท ด้วยความน่ารักของเจอร์บัว จึงกลายเป็นสัตว์เลี้ยงตัวโปรด แต่ต้องระวังอย่าเลี้ยงไว้กับแมวบ้าน หรือ แมวป่าต่างประเทศ อาจจะได้เห็นเหมือนฉาก ในการ์ตูนทอมแอนด์เจอร์รี่ แน่นอน