หมีขั้วโลก สัตว์ตัวใหญ่ขนหนาปุกปุย ในดินแดนแห่งความหนาวเย็น และมีสิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่รวมกันไม่มาก ดำรงชีวิตมานานกว่าหลายร้อยปี พามาทำความรู้จักกับเจ้าหมีนักล่า สัตว์หน้าตาน่ารัก แต่นิสัยไม่ได้น่ารักอย่างที่คิด รวมถึงข้อเท็จจริงต่าง ๆ และสาเหตุของการเสี่ยงสูญพันธุ์
หมีขั้วโลก (Polar Bear) หมีขนาดใหญ่ ในวงศ์หมี Ursinae ถิ่นกำเนิดในเขตอาร์กติก พื้นที่ขั้วโลกทางตอนเหนือสุดของโลก โดยเป็นสายพันธุ์ที่มีความใกล้ชิดกับ หมีสีน้ำตาล สามารถอยู่ได้ทั้งบนบก และในน้ำแข็ง จัดว่าเป็นหนึ่งใน สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม ที่ต้องพึ่งพาระบบนิเวศทางทะเล
วิวัฒนาการของหมีขั้วโลก มีต้นกำเนิดมานานกว่า 5 ล้านปีก่อน และมีการข้ามสายพันธุ์ในตระกูล อย่างแพร่หลาย ไม่ว่าจะเป็น แพนด้ายักษ์ หมีแว่น หมีควาย หมีพระอาทิตย์ หมีดำ เป็นต้น
โดยฟอสซิลของหมีขั้วโลก เป็นกระดูกขากรรไกร อายุมากถึง 130,000 – 110,000 ปี และได้รับการตั้งชื่อสามัญเป็น “หมีขาว หมีน้ำแข็ง หมีทะเล และ หมีกรีนแลนด์” เรียกต่างกันแล้วแต่ปัจจัยทางกายภาพ [1]
สายพันธุ์ของหมี ที่มีขนาดใหญ่มากที่สุด ในตระกูลหมีและสัตว์กินเนื้อ โดยเพศผู้โตเต็มวัย มีน้ำหนัก 300 – 800 กิโลกรัม ความยาวลำตัว 200 – 250 เซนติเมตร ส่วนเพศเมียจะมีขนาดเล็กกว่า น้ำหนักประมาณ 150 – 300 กิโลกรัม และความยาว 180 – 200 เซนติเมตร
ลักษณะรูปร่าง จะเพรียวบางกว่าหมีสีน้ำตาล ขนสีขาวหรือเหลืองอ่อน โดยขนชั้นในหนาแน่น และมีขนชั้นนอกเพื่อป้องกัน ความยาวประมาณ 15 เซนติเมตร ช่วยกักเก็บความร้อน และลอยตัวในน้ำ ซึ่งผิวหนังด้านในเป็นสีดำ มีชั้นไขมันหนาถึง 10 เซนติเมตร กะโหลกเล็ก คอยาวกว่า และหลังค่อม
หมีขาวเป็นสัตว์รักสันโดษ ยกเว้นแม่กับลูก คู่ผสมพันธุ์ หรือรวมตัวกันมาก ในแหล่งอาหารสมบูรณ์ โดยการใช้ชีวิต พวกมันมีลำดับชั้นทางสังคม ซึ่งหมีขาวเพศผู้ตัวใหญ่ จะอยู่ในลำดับสูงสุด ส่วนมากพวกมันจะอยู่กันแบบเงียบ ๆ แต่สามารถส่งเสียงได้หลากหลาย หากต้องการความสนใจ และเผชิญหน้ากับศัตรู
แหล่งอาหารและการล่าสัตว์ เป็นสัตว์กินเนื้อ ส่วนประกอบมากกว่า 70% ถือเป็นนักล่าชั้นยอดแห่งอาร์กติก พวกมันชอบกิน แมวน้ำวงแหวน แมวน้ำมีเครา และ แมวน้ำกรีนแลนด์ ซึ่งมีไขมันกับพลังงานสูง หรือหากล่าแมวน้ำไม่ได้จะเลือกกิน วอลรัส และวาฬเบลูกา รวมถึงกินพืชอย่าง มอส หญ้า และสาหร่ายทะเล
หมีขาวนักล่าประเภท สัตว์เขตหนาว ซึ่งมีอายุขัยยาวนานเฉลี่ย 30 ปี อาศัยอยู่ในพื้นที่อาร์กติก บ้านหลังเดียวของพวกมัน แต่ในปัจจุบัน แหล่งที่อยู่อาศัย และแหล่งอาหารถูกทำลายมากขึ้น และหมีขาวได้รับผลกระทบโดยตรง อาจเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์ในอนาคต
แม้ภาพลักษณ์ภายนอกของหมีขาว จะดูน่ารักน่ากอดขนาดไหน แต่ในความเป็นจริงแล้ว พวกมันเป็นสัตว์นักล่าค่อนข้างดุร้าย และชำนาญในการล่าเหยื่อ นี่จึงเป็นเหตุผลที่เราไม่ควรเข้าไป ลูบหัวด้วยความเอ็นดู และต่อไปนี้เป็นข้อเท็จจริง ที่อ่านจบต้องไม่เชื่อสายตาแน่นอน
ที่มา: 8 เหตุผลที่ทำให้เรารักน้องหมีขั้วโลก [2]
ประชากรหมีขาวทั้งหมดทั่วโลก คาดว่ามีประมาณ 22,000 – 31,000 ตัว กระจายตัวอยู่ในพื้นที่อาร์กติก 19 แห่ง และอยู่ในเขตประเทศ แถบขั้วโลกเหนือ โดยคำนวณประชากรอัตรา 70% ประมาณ 16,000 อาศัยอยู่ในประเทศแคนาดา ซึ่งนักวิทยาศาสตร์ วิจัยพบว่าประชากรหมีขาว จะลดลงกว่า 30% ภายในปี 2050
จากสถิติการลดลงต่อเนื่อง ในช่วงรอบ 5 ปี ตั้งแต่ปี 2019 – 2023 จากประชากร 842 ตัว หลงเหลือเพียงแค่ 618 ตัว สาเหตุจากการปล่อยก๊าซเรือนกระจก และสภาวะโลกร้อน ซึ่งในอนาคตก็มีแนวโน้มลดลงเรื่อย ๆ และอาจเสี่ยงต่อการสูญพันธุ์เช่นกัน [3]
หมีขั้วโลก หมีขนาดใหญ่ที่สุดในตระกูลหมี แหล่งกำเนิดและอาศัย ในเขตอาร์กติก ขั้วโลกทางตอนเหนือ ชอบกินแมวน้ำเป็นอาหารโปรด ใช้ชีวิตอยู่ได้ทั้งบนบก และในน้ำแข็ง โดยพบประชากรลดลงต่อเนื่อง หนึ่งในสัตว์ที่มีอัตราเสี่ยงสูญพันธุ์สูง (Vulnerable) จากผลกระทบของสภาวะโลกร้อน